Rekonstrukcja więzadła – kiedy rehabilitować: zerwanie więzadła krzyżowego przedniego (ACL) jest bardzo częstym urazem kolana. Skutecznym sposobem leczenia tego schorzenia jest chirurgiczna rekonstrukcja więzadła. Bez tego pacjenci czują się mniej niż w pełni zdrowia fizycznego. Rekonstrukcję wykonuje się przede wszystkim u sportowców i osób bardzo aktywnych. Aby kończyna wróciła do funkcji sprzed zerwania więzadła, po rekonstrukcji musi nastąpić rehabilitacja.
Kiedy rozpocząć rehabilitację po rekonstrukcji więzadeł?
Rehabilitację pooperacyjną należy wdrożyć jak najszybciej. Co ważne, pierwszą fazę może zainicjować sam pacjent w trakcie hospitalizacji. Można to zrobić już po 12 godzinach od zabiegu. Po wypisaniu ze szpitala osoba po rekonstrukcji może przejść rehabilitację w gabinecie fizjoterapeutycznym lub w domu. Warto podkreślić, że ból czy szwy nie są przeciwwskazaniem do rozpoczęcia procesu rekonwalescencji.
Celem wczesnego leczenia jest:
- przywrócić wspólny zakres ruchu,
- ulga w bólu,
- kontrolować stany zapalne,
- powrót do normalnej funkcji motorycznej,
- opanuj tryb sportowy.
Rehabilitacja po rekonstrukcji ACL – co musisz wiedzieć?
Czas potrzebny pacjentowi na powrót do zdrowia jest sprawą osobistą, podobnie jak podejście do powrotu do zdrowia. Eksperci zalecają unieruchomienie kolana głównie w ortezach pooperacyjnych, ale nie we wszystkich przypadkach. Aby odzyskać sprawność fizyczną, konieczna jest dobrze dobrana i dopasowana rehabilitacja po ACL. Fizjoterapia jest dostępna natychmiast, nawet w szpitalu. Ważne jest jednak, aby nie wywierać zbyt dużego nacisku na operowaną nogę. Początkowe ćwiczenia nie powinny być zbyt forsowne, koncentrując się głównie na zginaniu stawów kolanowych i biodrowych oraz nauce chodzenia o kulach. Po wypisie zakres zgięcia kolana pacjenta powinien spełniać wymagania, czyli 60-90 stopni. Jednak często nie udaje się osiągnąć pełnego wyprostu stawu.
Do 14 dni po rekonstrukcji wykonywane będą zabiegi rehabilitacyjne takie jak chodzenie o kulach, mobilizacja rzepki, masowanie czy chłodzenie stawu. Między 4-6 tygodniem kolano pacjenta jest w pełni wyprostowane, ale rehabilitacja powinna być kontynuowana. W tym czasie lekarze zalecają następujące czynności: wchodzenie i schodzenie po schodach, jazdę na rowerze na ergometrze, rozciąganie mięśni łydek i tylnej części ud lub chodzenie po płaskiej i dość miękkiej powierzchni. W tym czasie wymagane są również różne zabiegi fizyczne i masaże. Leczenie może odbywać się w domu pacjenta, ale musi być nadzorowane przez specjalistę.
Rehabilitacja po operacji rekonstrukcji więzadła – etapy
Czas wyzdrowienia
Jest to pierwszy etap, który trwa do 14 dni po zabiegu. W tym momencie konieczne jest zminimalizowanie obrzęku i przywrócenie prawidłowej biomechaniki stawu kolanowego. Pacjenci uczą się także prawidłowego chodzenia i obciążania operowanej kończyny. Ta faza służy do nauki aktywacji mięśnia czworogłowego.
Rozszerzony zakres ruchu
Kolejna faza trwa od 2 do 12 tygodni. W tym czasie uzyskuje się pełny wyprost i zgięcie powyżej 130 stopni. Pacjent ćwiczy mięśnie operowanej kończyny, propriocepcję, jeździ na rowerze stacjonarnym.
Uzyskaj pełny zakres ruchu
Ten etap trwa od 3 do 6 miesięcy. Pacjent odzyskuje prawidłowy zakres ruchu oraz odzyskuje siłę i siłę mięśni w operowanej nodze. Celem rehabilitacji w tym momencie jest przywrócenie pacjenta do joggingu i ćwiczeń, z naciskiem na trening sportowy, który pacjent wykonywał przed zerwaniem więzadła.
Wrócić do pełnej sprawności
Ostatnia faza trwa od 6 miesięcy do pełnego powrotu do czynności przedoperacyjnych. W tym momencie pacjent powoli wraca do ruchu, zaczynając od łagodnych i mało wymagających ćwiczeń.
Rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła – co wpływa na czas rekonwalescencji?
Udana operacja rekonstrukcyjna to dopiero początek drogi pacjenta do rekonstrukcji. Skuteczne wdrożenie rehabilitacji jest niezbędne do pełnego powrotu do zdrowia. Procedury fizjoterapeutyczne różnią się w zależności od zastosowanej metody chirurgicznej. W każdym przypadku faza rehabilitacji po rekonstrukcji więzadeł musi być dobrana indywidualnie dla konkretnej osoby. Czas powrotu do zdrowia może być różny, ale średnio wynosi od 6 do 12 miesięcy.
Czasami będzie się on wydłużał, a na konkretny czas rekonwalescencji ma wpływ wiele czynników, takich jak: czas fizjoterapii pooperacyjnej, wiek pacjenta, powikłania śródoperacyjne i pooperacyjne oraz współistniejące urazy (takie jak zerwanie więzadła pobocznego, łąkotki, uszkodzenie chrząstki itp.). Prawidłowe odżywianie i regeneracja, poziom wytrenowania pacjenta (zawodowy/amatorski/nieaktywny w regularnej aktywności fizycznej przed urazem), podejście pacjenta do rehabilitacji i motywacja do powrotu do sprawności, poziom siły mięśniowej i zakres ruchu w kolano przed rekonstrukcją.
